Delen Nieuws
Op 12 januari meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor het eerst een uitbraak van een nieuw type van coronavirus, nCoV, in de stad Wuhan in China. Een dag later rapporteert China een eerste dodelijke slachtoffer. Aan de vooravond van het Chinese nieuwjaar, nog een week later, wordt Wuhan afgesloten van de buitenwereld. Andere Chinese steden volgen. De WHO roept een internationale noodtoestand uit.
Voor Europa is het een ver-van-mijn-bedshow – tot het virus ook in Italië opduikt en zich vandaaruit in ijl tempo over de rest van Europa verspreidt. Tegen midden maart kondigden de meeste Europese landen quarantainemaatregelen aan. Het superbesmettelijke virus baande zich verder een weg over de oceaan. Tegen eind maart ging ook in de Verenigde Staten de ene na de andere staat in lockdown.
Niet lang daarna lijkt in China de epidemie min of meer onder controle. Het land zet de deur van Wuhan op een kier, na 10 weken quarantaine. De economische activiteit wordt met mondjesmaat hervat. Op het moment van redactie (eind mei) is er sprake van enkele besmettingen in de stad. Voorlopig is het nog te vroeg om te spreken van de gevreesde tweede golf.
Begin mei wurmt ook Europa zich voorzichtig uit lockdownmodus, ongeveer een maand later dan China.
Bron: Oxford COVID-19 Government Response Tracker, BBC Research
In 2019 is de economie in China nog in uitstekende vorm: de groei van het Chinese bbp bedraagt ruim 6%. Maar de lockdown vanaf eind januari eist haar tol: in het eerste kwartaal van 2020 krijgt het bbp een opdoffer van bijna 7%.
Bron: National Bureau of Statistics of China
Nochtans, voor wie de index van aankoopdirecteuren in het oog had gehouden, is dat cijfer misschien niet zo’n verrassing. Aan de hand van een lange vragenlijst over omzet, prijszetting, voorraad en werkgelegenheid peilt deze index naar de verwachtingen en het vertrouwen van bedrijven. In die zin is het een goede barometer voor economische activiteit. En wat zegt die? Tussen midden januari en midden februari neemt de index een duik van ongeveer 50%. Een duidelijke voorbode van een fameuze krimp in het bbp. Maar even opvallend: midden maart herstelt de index al terug naar een niveau dat aanleunt bij dat van begin januari. Is daarmee de crisis voorbij? Kan China zo snel terug opveren? Zo eenvoudig is het niet, helaas.
Sommige indicatoren trekken eind maart inderdaad aan. Toen de pandemie in China onder controle leek te komen in april, worden de Chinese markten geleidelijk aan weer opengesteld. De Chinese export herstelt zich, gedreven door een sterkere vraag vanuit Zuidoost-Azië, een van China's belangrijkste handelspartners. Ook de invoer van goederen neemt toe. De handel met de Europese Unie en de Verenigde Staten daarentegen, kreunt nog onder de lockdown. Ook de dienstensector komt moeilijk op gang.
Laten we het verschil tussen industriële en dienstensector eens van wat dichterbij bekijken. We nemen een aantal indicatoren over het dagelijkse leven in China: het aantal gebruikers van het openbaar vervoer, de verkoop van woningen en de inkomsten aan de kassa van de bioscoop. Die vergelijken we met de steenkoolconsumptie van energiebedrijven.Wat valt op? De quarantaine van Wuhan op 22 januari zorgt voor een enorme inzinking van de drie dienstenindicatoren. De steenkoolconsumptie, die een indicatie geeft over de industriële productie, krijgt ook een klap, maar niet zo zwaar als de diensten. Het dieptepunt is al snel bereikt, rond 1 februari. De Chinezen maken langzaam maar zeker terug gebruik van de metro, en ook de huizenverkoop pikt terug op. Maar een bioscoopbezoek zien de Chinezen duidelijk nog niet zitten, net als een bezoek aan een restaurant, museum of concert. De angst voor een tweede golf van het coronavirus zit er duidelijk goed in.
China laat dus een gemengd beeld zien: de op één na grootste economie ter wereld toont zich veerkrachtig, maar de risico's op recessie blijven aanwezig. Economen wijzen o.a. op de verminderde vraag, zelfs nu Europa en de VS voorzichtig hun economieën heropstarten. Maar van een herrijzende feniks is er (voorlopig) geen sprake.
Hoe lang zal de crisis aanhouden, en wat zal de uitkomst zijn? Wie dit macro-economische vraagstuk wil oplossen, moet misschien naar de basis kijken: de bedrijven. Hoe vergaat het de ondernemingen die de coronacrisis aan den lijve ondervinden? We nemen twee voorbeelden uit de luxesector, LVMH en L’Oréal. LVMH realiseert 30% van zijn omzet in Azië (exclusief Japan), bij L'Oréal is dat 32%. De omzetevolutie van beide groepen hangt in belangrijke mate af van de luxeminnende Chinese consument, hetzij in China zelf, hetzij in het buitenland. Terwijl de vraag in China zich langzaam herstelt, blijven de reisverboden naar Europa en de Verenigde Staten voorlopig wel een rem vormen op hun omzetgroei.
Toch is de uitkomst van de crisis voor beide spelers vrij verschillend. L’Oreal lijkt de crisis zonder al te veel kleerscheuren door te komen. LVMH heeft er toch wat meer last van. Hoe komt dat?
De omzet van L’Oréal krimpt in het eerste kwartaal van 2020 met 4,8%, al bij al een bescheiden daling. Volgens de CEO groeit de Aziatische omzet in maart opnieuw, en is er in april zelfs sprake van een omzetstijging van 5 tot 10%. E-commerce vangt een groot deel van het omzetverlies in winkels op. Online verkopen groeien liefst met 52% en is nu goed voor 20% van de omzet. Bovendien zijn de warenhuizen en apothekers tijdens de lockdown opengebleven, en ook dat zijn belangrijke verkoopkanalen. Nu álle winkels weer opengaan, ziet de cosmeticareus de verkopen vlot herstellen. Ook tijdens de crisis willen mensen er goed uitzien, is de niet eens zo verbazende conclusie.
Bij LVMH, de luxegroep van Bernard Arnault, ligt dat toch wat anders. De groep blijft immers nog steeds sterk afhankelijk van taxfreeshops op de luchthaven en van de winkels in de winkelstraten. Daarnaast groeit ook de online verkoop fors.
Op het ogenblik dat de vliegtuigen aan de grond moeten blijven en de winkels moeten sluiten, wordt een belangrijk kanaal van de groep afgesloten. De omzet van het eerste kwartaal keldert met - 17%. Toch laat de financieel directeur van de luxegroep zijn hoofd niet hangen tijdens de voorstelling van de resultaten. Nu de winkels sinds 16 april terug open zijn, is er een eerste herstel van de omzet te zien, zo stelt hij de investeerders gerust. De coronacrisis zal volgens hem dan ook geen "blijvende gevolgen" hebben voor LVMH. De eerste signalen zijn alleszins hoopgevend: de verkoop van hun topmerken stijgt de eerste twee weken van april met 50% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Terwijl de offlineverkoop sterk terugvalt, kent de onlineverkoop een forse groei.