Zitten we opnieuw in een techbubbel? AI, Big Tech en de les uit het verleden

Bubbels: gelijkenissen en verschillen

“I don’t believe we’re in a bubble”, verklaarde Jensen Huang, CEO van Nvidia, onlangs. Volgens hem bevinden we ons “in een natuurlijke overgangsfase van een traditioneel rekenmodel naar een versnelde rekenaanpak. Bovendien is AI intussen zo ver gevorderd […] dat het intelligentie genereert waarvoor men bereid is te betalen.” 

Dat we hier spreken van een ingrijpende technologische omwenteling, staat nauwelijks ter discussie, gezien het brede scala aan toepassingen dat AI mogelijk maakt en dat al stevig verankerd is in onze organisaties. Tegelijk kunnen we niet ontkennen dat bubbels nu eenmaal bij financiële markten horen. Ze ontstaan vaak rond baanbrekende innovaties, gekenmerkt door een massale toestroom van kapitaal, beleggers en nieuwe spelers, snel stijgende koersen, extreme waarderingen en toenemende systeemrisico’s. 

De vraag is dus of de huidige situatie kenmerken vertoont van zo’n bubbel. Sommige signalen doen inderdaad denken aan eerdere episodes: scherp stijgende koersen en waarderingen, een hoge marktconcentratie en grootschalige investeringen. Maar er zijn ook belangrijke verschillen, zoals de reële groei van de onderliggende winsten, de stevige financiële basis en winstgevendheid van de betrokken bedrijven, én hun bewezen expertise in het domein. 

Hoge waarderingen, gedragen door solide winsten

De waarderingen in de technologiesector liggen vandaag relatief hoog, wat onder meer blijkt uit de koers-winstverhouding (K/W of Price/Earnings) van de S&P 500. Die ratio – een vaak gebruikte maatstaf om aandelen te waarderen, omdat ze de beurskoers afzet tegen de verwachte winst – bedraagt momenteel 23. Dat ligt boven het historische gemiddelde van ongeveer 17, maar de stijging van koersen en waarderingen wordt ondersteund door een groei van de winstverwachtingen. Ter vergelijking: tijdens de internetbubbel rond het jaar 2000 stond de K/W-ratio van de Nasdaq Composite op ongeveer 110, terwijl de winstcijfers van technologiebedrijven toen zwak of zelfs onbestaand waren. 

De ‘Magnificent 7’ – de zeven grootste technologiebedrijven – noteren tegen een gemiddelde K/W-ratio van 31. Dat is aan de hoge kant, maar moet genuanceerd worden: hun winstgroei ligt immers beduidend hoger dan die van de rest van de markt. Zo publiceerde technologiereus Nvidia afgelopen woensdag opnieuw uitzonderlijke kwartaalcijfers, die de verwachtingen ruim overtroffen. Bemoedigende resultaten, zeker gezien de prominente rol van het Amerikaanse bedrijf – dat in oktober zelfs even een beurswaarde van 5.000 miljard dollar aantikte.

Robuuste balansen en rendabele modellen 

Wat ook opvalt: de huidige technologieleiders beschikken over sterke balansen en rendabele businessmodellen. Techreuzen als Microsoft, Nvidia, Apple en Alphabet realiseren hoge winstmarges en hebben ruime kasreserves, wat hen in staat stelt om het grootste deel van hun investeringen zelf te financieren. Hun schuldgraad ligt dan ook veel lager dan die van de technologiebedrijven eind jaren ’90, die vaak met beperkte cashflows kampten en die zich diep in de schulden staken om te kunnen investeren in groei en infrastructuur.  

Huidige technologieleiders winstgevender en sterkere balansen dan leiders techbubble 2000

Bij de grote spelers die vandaag toch externe financiering inschakelen voor grootschalige infrastructuurprojecten – denk aan datacenters – blijven de schulden voorlopig beperkt. De nettoschuld/EV-ratio is bij de meeste grote spelers negatief, wat betekent dat ze meer cash hebben dan schulden. Ook het rendement op eigen vermogen ligt aanzienlijk hoger dan tijdens de techbubbel van 2000, wat wijst op efficiënte inzet van kapitaal en sterke winstgevendheid. Samen met hoge nettowinstmarges onderstreept dit dat de huidige groei steunt op solide fundamenten, niet op speculatie.

Die financiële robuustheid beperkt het systemische risico aanzienlijk, mocht er zich toch een bubbel vormen. Kortom: als de markt plots zou draaien, hebben deze bedrijven de middelen om schokken op te vangen zonder dat het een domino-effect heeft voor bijvoorbeeld de bankensector. 

Wat ook meespeelt: de huidige groei rust op tastbare toepassingen, niet op vage beloftes. De technologieën in ontwikkeling zijn al breed ingeburgerd, zowel privé als professioneel. Bedrijven kunnen er nu al mee aan de slag en boeken zo ook écht productiviteitswinst. Een hoge adoptiegraad is essentieel voor het succes van nieuwe technologie — en die is er in dit geval absoluut. 

AI, een ecosysteem op zich

‘Big Tech’ neemt vandaag een groter gewicht in binnen de S&P 500 dan eender welke sector ooit eerder heeft gehad – met uitzondering van enkele periodes. Dat op zich maakt het echter nog geen bubbel: in het verleden zijn er wel vaker dominante sectoren geweest – denk aan financiële instellingen of de industrie – die decennialang een hoofdrol speelden zonder dat dat tot een bubbel leidde. 

Ook binnen de AI-sector zien we een sterke concentratie, met een handvol spelers zoals Microsoft, Nvidia, Alphabet, Meta, Apple en Amazon die het toneel domineren. Die hoge concentratie wekt soms argwaan, maar het zijn wel gevestigde namen met een bewezen staat van dienst. Dat staat in schril contrast met typische bubbels, die vaak gepaard gaan met een wildgroei aan nieuwkomers zonder bewezen model. 

Wat AI bijzonder maakt, is de verwevenheid tussen de grote spelers. Denk aan Nvidia, dat plannen heeft om maar liefst 100 miljard dollar te investeren in OpenAI. Nvidia levert chips aan OpenAI, maar ook aan Amazon, Oracle en Microsoft – dat op zijn beurt 27% van OpenAI in handen heeft. Die circulaire financiering binnen het AI-ecosysteem is iets waar beleggers scherp op letten. En ja, de bedragen die ermee gemoeid zijn, zijn enorm. Toch klinkt het bij topmannen van Meta en Alphabet hetzelfde geluid: in de huidige fase is het risico op onderinvesteren groter dan dat op overinvesteren. 

Ook op het vlak van partnerschappen valt er veel te zien. Nvidia werkt ondertussen samen met bedrijven als Eli Lilly, Uber, Nokia, CrowdStrike en zelfs Stellantis. Het klantenbestand reikt dus stilaan verder dan alleen de hyperscalers – een positieve evolutie die wijst op bredere toepasbaarheid en structurele vraag. 

Een gunstig macro-economisch klimaat 

De informatie in dit artikel kan niet worden beschouwd als beleggingsadvies of onderzoek op beleggingsgebied. Beleggen brengt steeds risico’s met zich mee. Resultaten uit het verleden vormen geen betrouwbare indicator voor toekomstige resultaten.