Marktinformatie

De situatie op de markten: duiding, analyse, impact op de portefeuille

De wereld is in de ban van de rente. De aanhoudende hoge inflatiecijfers doen beleggers vrezen voor nieuwe, straffere, snellere renteverhogingen van de centrale banken. Uiteindelijk is dat ook gebeurd: de Amerikaanse centrale bank (de Fed) verhoogde midden juni haar rente in één klap met 75 basispunten. Die strengere houding doet dan weer de recessievrees oplaaien. Ondertussen weegt ook de oorlog in Oekraïne door op de economie, zeker in Europa. Niet te verwonderen dat de volatiliteit op de beurzen nieuwe hoogtes bereikt.

Meteen naar:

• Renteverhogingen maken einde aan gratisgeldtijdperk
• Inflatie blijft verder doorstijgen
• Centrale banken zetten een rem op economische groei
• Markten blijven volatiel
• Beheer van uw portefeuille: neutraal aandelengewicht

 

Renteverhogingen maken einde aan gratisgeldtijdperk

Op 15 juni verhoogde de Fed haar rente in één klap met 75 basispunten. Het was geleden van 1994 dat we nog zo’n forste verhoging zagen. In mei trok de Fed haar rente ook al op met 0,5%, in maart met 0,25%. Dat brengt de beleidsrente vandaag op 1,5 à 1,75%. De Fed sluit een niveau van 3% tegen eind 2022 niet uit, de markt gaat ondertussen zelfs uit van 3,5%. De houding van de centrale bank wordt dus almaar strenger, en dat heeft alles te maken met de uitzonderlijk hoge inflatiecijfers. De markt houdt er ernstig rekening mee dat er nog eens een verhoging met 75 basispunten volgt in juli. Powell is vastbesloten de inflatie de kop in te drukken door een streng rentebeleid te voeren, dat wellicht nog twee jaar zal duren.

Begin juni kondigde de Europese Centrale Bank (ECB) een renteverhoging van 25 basispunten aan voor de maand juli, en stelde nog een 50 basispuntenverhoging in het vooruitzicht voor september. Ze zal ook haar aankoopprogramma voor obligaties stopzetten, waardoor de rentes van Europese landen die in nauwe budgettaire schoentjes zitten, zoals Italië, fors stegen. De ECB kwam daarom in spoedzitting bijeen om steunmaatregelen voor die landen aan te kondigen.

Ook in onder andere het VK, Australië en India verhogen centrale banken hun rentes. Dat brengt het aantal renteverhogingen dit jaar wereldwijd op meer dan zestig. De tijd van het gratis geld en de gemakkelijke kredieten is daarmee definitief voorbij.

Inflatie blijft verder doorstijgen

Alle pijlen van de centrale banken staan gericht op het indijken van de inflatie, die keer op keer hoger is dan verwacht.

• In de VS kwam het inflatiecijfer voor mei jaar-op-jaar uit op 8,6% (8,3% verwacht), het hoogste cijfer in 40 jaar. Huisvesting, brandstof en voeding waren de grootste schuldigen, waarbij de prijs voor voeding voor het eerst in 40 jaar met meer dan 10% steeg. De kerninflatie, zonder voeding en energie, bedroeg 6%, ook dat was meer dan verwacht.
• In Europa kwam het inflatiecijfer voor mei op 8,1%, zoals verwacht (7,4% in april). De centrale bank verwacht nu dat de inflatie 6,8% zal bedragen in 2022 en 3,5% in 2023. Dat is hoger dan de prognoses van maart en aanzienlijk boven het gewenste niveau van 2%.

De oorzaken van die uitzonderlijke inflatie zijn genoegzaam bekend: een sterke post-covidvraag, aanhoudende toeleveringsproblemen, de onvoorspelbare oorlog in Oekraïne en de voortdurende lockdowns in China.

Wanneer is het hoogtepunt bereikt? Wellicht schuift dat verder op richting tweede jaarhelft. Veel hangt af van de amplitude en het tempo van de renteverhogingen, en hun impact op de economie.

Daarbij deze kanttekening: de renteverhogingen werken vooral in op de vraagzijde. Een hogere basisrente maakt het immers voor de commerciële banken duurder om zich te financieren. Die hogere kostprijs rekenen ze door aan de bedrijven die investeringskredieten aanvragen en aan de consumenten die een hypotheek of autolening wensen. Dat doet het bedrijf of de consument aarzelen om de investering te doen, zeker als zij twijfels hebben over hoe de toekomst er gaat uitzien. Gevolg: een verzwakkende vraag, wat tot lagere prijzen zou moeten leiden. Maar anderzijds hebben de Fed en andere centrale banken geen enkele impact op de hoogte van de grondstofprijzen en de problemen in de bevoorradingsketens, die vandaag de inflatiecijfers zo aanvuren. Daar zit de kink in de kabel.

 

Centrale banken zetten rem op economische groei

Ondertussen zien we de economische activiteit gaandeweg verzwakken, onder andere door de oorlog in Oekraïne en de aanhoudende lockdowns in China. Daar bovenop zullen de ingrepen van de centrale banken beginnen inwerken op de economie. De hoop van Fed-voorzitter Powell, dat hij de klus ging kunnen klaren met een zachte landing, lijkt intussen ongegrond. Een technische recessie, dat wil zeggen twee opeenvolgende kwartalen met een negatieve groei (hoe klein ook), begint steeds waarschijnlijker te worden. Die zwakkere economische activiteit zal ook beginnen doorsijpelen in de bedrijfsresultaten. Vanaf midden juli, als het resultatenseizoen op gang komt, krijgen we hier wellicht zicht op.

De Wereldbank en de OESO hebben intussen de vooruitzichten voor de wereldwijde groei over de hele linie naar beneden bijgesteld. Zij verwachten nu dat de wereld dit jaar in een gematigder tempo zal groeien, rond de 3,0% (voordien ruim 4%). De Wereldbank waarschuwt ook voor stagflatie, de combinatie van inflatie en zwakke groei.

Een lichtpunt is wel dat de arbeidsmarkt aan beide zijden van de oceaan opmerkelijk sterk blijft, wat de groei ondersteunt. De consument staat er voorlopig nog goed voor: hij heeft nog spaargeld, heeft niet te veel schulden, en staat sterk in loononderhandelingen.

 

Markten blijven volatiel 

Beleggers in aandelen en obligaties maakten de voorbije weken een bijzonder moeilijke periode door. Door oplopende inflatiecijfers, forse renteverhogingen en toenemende recessievrees gingen alle markten in het rood. Sinds begin dit jaar zakte de Amerikaanse S&P-index met 16%, de Europese beursindex ging 15% onderuit (alles in eurotermen, slotkoersen op 16/06/2022). De rentes op de obligatiemarkten klommen pijlsnel de hoogte in en het kredietrisico nam verder toe: obligaties van lagere kwaliteit daalden scherper in koers dan kwaliteitsvolle obligaties.

Op korte termijn zullen inflatie- en renteverwachtingen allesbepalend zijn voor de richting van de beurzen. Op het resultatenseizoen van het tweede kwartaal is het wachten tot midden juli. De vraag is daar in hoeverre de zwakkere economische activiteit zich zal weerspiegelen in de bedrijfswinsten.

Beheer van uw portefeuille: aandelengewicht op neutraal niveau

Onze fondsbeheerder Cadelam houdt vast aan haar langetermijnvisie, maar blijft voorzichtig. Veel negatief nieuws is al verrekend in de koersen, maar door de uitzonderlijke situatie (oorlog, post-covid, lockdowns in China) is de zichtbaarheid beperkt en reageren de markten fel op belangrijk nieuws.

Aandelen

De toegenomen onzekerheid bewoog de beheerders ertoe de aandelenposities recent licht af te bouwen, richting neutrale weging. Dat gebeurde begin juni, toen de markten tijdelijk opveerden.

Dat wil niet zeggen dat Cadelam de voorbije maanden geen aandelen meer heeft gekocht, want de fondsenbeheerder blijft wel geloven in aandelen als de beste verdediging tegen inflatie. De fors gecorrigeerde koersen van kwaliteitsbedrijven bieden soms dan ook interessante aankoopgelegenheden. Sinds oktober 2021 werden kwaliteitsvolle aandelen opgepikt aan lagere koersen, van bedrijven die beantwoorden aan Cadelams convicties over langetermijnthema's, gezonde cashflow- en winstgroei laten zien en een solide balans hebben. De aankopen waren heel gediversifieerd. De optimale spreiding van de portefeuilles (meer dan 200 bedrijven over de diverse sectoren en regio's heen) creëert een grotere weerbaarheid.

 

Obligaties

De gemiddelde looptijd van de obligaties in portefeuille werd dit jaar verlaagd en bedraagt 4,1, dat is korter dan die van de bredere markt. Dat maakt het obligatiestuk iets minder gevoelig voor renteverhogingen. Vandaag obligaties met verlies verkopen is niet verstandig: de koersen van bestaande obligaties in de portefeuilles zullen immers uiteindelijk terug evolueren naar 100% – tenzij de uitgever niet meer kredietwaardig is. Dat laatste lijkt voor de portefeuilles onwaarschijnlijk, vermits Cadelam kiest voor zeer kredietwaardige en liquide obligaties. Verder zorgen de beheerders ook in het obligatieluik voor een optimale spreiding qua looptijd, kredietrisico, regio en sector.

 

Neem contact met uw relatiebeheerder op

Als u op de beurs belegt, weet u dat koersschommelingen, opwaarts en neerwaarts, inherent verbonden zijn met aandelen. De prijzen van de aandelen reageren immers op nieuwe informatie, en als er veel onzekerheid heerst, kan die reactie hevig zijn. Inflatie, renteverhogingen en het conflict in Oekraïne wegen de laatste weken op de rendementen.

Toch mogen we het langetermijnperspectief niet uit het oog verliezen. De geschiedenis leert dat bruuske paniekacties op crisissen doorgaans niet lonen. Wie uit de beurs stapte in maart 2020 of in het vierde kwartaal van 2018, heeft een fantastische beursrit gemist. De kalmte bewaren en het perspectief op de lange termijn behouden is op termijn de beste strategie.

Anderzijds is het belangrijk dat als u zich ongerust of onzeker voelt over de huidige beurssituatie, dit een goede gelegenheid is om uw relatiebeheerder even te spreken. Neem dus gerust contact op.