Na de invasie op donderdag 24 februari volgen de gebeurtenissen in het conflict tussen Rusland en Oekraïne elkaar in rap tempo op. Naast de ongekende humanitaire ramp creëert het extra onzekerheid op financiële markten, bovenop de zorgen omtrent de inflatie en de rente. In deze marktupdate zetten wij een aantal zaken op een rij.
• Inmiddels is duidelijk dat Poetin uit is op het onder gezag krijgen van geheel Oekraïne. Het Westen wil zich niet militair mengen in het conflict en beperkt zich tot het leveren van wapens en brandstof. Klein lichtpuntje is wel dat partijen met elkaar in gesprek blijven.
• Intussen breidt het pakket aan economische sancties steeds verder uit. Zo blokkeren de sancties tegen de centrale bank van Rusland de toegang van de Russische autoriteiten tot hun reserves in dollar en euro. Dat betekent dat zij hun valuta niet kunnen ondersteunen. De rijen aan de bankautomaten worden langer, de roebel duikt naar beneden en de rente verdubbelt tot 20%. Ook wordt verschillende Russische banken de toegang ontzegd tot het internationaal betalingsverkeersysteem Swift. De uitvoering van internationale transacties wordt hierdoor sterk bemoeilijkt voor hen.
• Niet alleen economisch probeert het Westen Rusland te isoleren. Aan alle kanten worden de banden verbroken. Nooit eerder trokken bedrijven maar ook sporters en culturele instellingen hun handen zo snel van een land af. Rusland voelt aan den lijve wat “cancelcultuur” is.
• De handel met Rusland is zeer beperkt en bedraagt naar schatting momenteel minder dan 1,8% van de totale export van de Europese Unie. De blootstelling van de Verenigde Staten is met circa 0,35% van de totale export nagenoeg verwaarloosbaar.
• Desondanks gaat het conflict economisch pijn doen. De economische sancties zijn zoals gezegd immers uitzonderlijk streng, en zullen met name een impact hebben op de energieprijzen, en bijgevolg op de inflatie alsook de economische groei. Europa is zeer afhankelijk van olie en gasimport, met name van Russisch gas. De fors gestegen prijzen in combinatie met het mogelijk staken of verminderen van leveranties uit Rusland kan de economische bedrijvigheid fors raken. De Verenigde Staten lopen dat risico niet. Zij zijn qua energie min of meer zelfvoorzienend. Het is voorlopig nog te vroeg om er harde cijfers op te plakken, maar diverse analisten gaan inmiddels uit van lagere economische groeiverwachtingen. Ook wij houden serieus rekening met een behoorlijk lagere economische groei, met name in Europa. Een recessie, zeker wereldwijd, is echter voor nu nog ver weg.
• Sinds de uitbraak van het conflict nam de volatiliteit op financiële markten fors toe. De toegenomen onzekerheid leidt tot een grotere risicoaversie. Beleggers maakten vooral een switch naar de meer defensieve beleggingen. Vanwege de verwachte impact voor met name Europa is het niet vreemd dat met name Europese indices sterk daalden, variërend van -10% tot -20%. Noord – Amerikaanse en Aziatische indices hielden de schade relatief gezien beperkt. De meest brede wereldwijde index (MSCI AC World NTR in EUR) noteert per het slot van 7 maart een min van ruim 8% ten opzichte van de start van het jaar.
Een belangrijke factor blijft hoe de centrale banken zullen reageren. Zij moeten immers én de inflatie beteugelen (die verder aanzwelt door de gestegen energieprijzen) én de economische groei beschermen tegen een al te grote negatieve impact van het conflict.
De Federal Reserve kondigde recent aan haar rente medio maart te verhogen, waarschijnlijk met 25 basispunten. Dat zal een eerste stap in een reeks zijn. Op zich een logische reactie aangezien de inflatie te hoog is en de potentiële schade van de oorlog voorlopig beperkt lijkt. Voor Europa, waar de inflatie ook (te) hoog blijft en naar verwachting pas in het tweede kwartaal van 2022 de piek bereikt, zal de renteverhoging later komen. Wanneer exact en met hoeveel stappen is moeilijk in te schatten. Zoals gezegd zal het conflict met name in Europa de economische groei behoorlijk raken. De ECB zal naar verwachting prudent reageren, waardoor de monetaire verkrapping zowel minder fors kan zijn als kan opschuiven in de tijd.
Schrijf u in op onze digitale nieuwsbrief Delen Expertise om onze artikelen over de laatste marktontwikkelingen, juridische en fiscale analyses enz. te ontvangen. Natuurlijk kunt u zich op elk moment uitschrijven, als u dat wenst.
