Taks op effectenrekeningen
I. Algemene principes en toepassingsgebied
1. Wat is de taks op effectenrekeningen?
De taks op effectenrekeningen is een jaarlijks wederkerende abonnementstaks van toepassing wanneer de gemiddelde waarde van de belastbare effecten op de rekening meer dan 1 000 000 euro bedraagt, ongeacht het rendement ervan.
2. Wat is het tarief van de taks?
De taks bedraagt 0,15% op de gemiddelde waarde van de belastbare effecten.
Het bedrag van de berekende taks is gelimiteerd tot 10% van het verschil tussen de belastbare grondslag en 1 000 000 euro. Dit om te vermijden dat de effectenrekening na de betaling van de taks minder dan 1 000 000 euro zal bedragen. Voor de rekeningen die maar net het bedrag van 1 000 000 euro overschrijven, betekent dit een verzachting van de taks.
In de praktijk wordt deze limiet van 10% toegepast tot een belastbare basis van 1 015 228,43 euro. Boven dit bedrag bedraagt de taks steeds 0,15%.
Bijvoorbeeld:
Een effectenrekening met een waarde van 1 000 100 euro wordt onderworpen aan een taks van 10 euro in plaats van 1500,15 euro.
3. Op wie is de taks op effectenrekeningen van toepassing?
In principe valt iedereen onder de taks: natuurlijke personen, rechtspersonen (vennootschappen, stichtingen, vzw’s, …) en de oprichters van juridische constructies (cfr. Kaaimantaks), behalve wanneer een specifieke vrijstelling geldt.
4. Welke effecten vallen onder de taks?
Het toepassingsgebied van de taks is zeer breed. De wet viseert “alle financiële instrumenten”. Enkele van de geviseerde financiële instrumenten zijn: aandelen, obligaties, turbo’s, warranten, speeders en trackers.
De cash aangehouden op een rekening die gekoppeld is aan de effectenrekening wordt niet geviseerd. De cash aangehouden bij Delen Private Bank valt bijgevolg buiten het toepassingsgebied van de taks.
Ook activa die enkel informatief op een effectenrekening verschijnen, vallen niet onder het toepassingsgebied, bijvoorbeeld nominatieve aandelen. of fysiek goud.
5. Worden de effectenrekeningen aangehouden in het buitenland geviseerd?
Indien de titularis of één van de titularissen van de effectenrekening een Belgisch inwoner is, zal de taks van toepassing zijn.
6. Is de taks van toepassing op niet-residenten?
Ja, zowel effectenrekeningen aangehouden door Belgische residenten als niet-residenten vallen in principe onder het toepassingsgebied van de taks.
Voor Belgische residenten is de taks van toepassing op de Belgische en de buitenlandse effectenrekeningen.
Voor niet-residenten daarentegen is de taks enkel van toepassing op effectenrekeningen die worden aangehouden bij een in België gevestigde tussenpersoon.
Indien u als niet-inwoner de enige titularis van een effectenrekening bent, is het mogelijk dat de taks niet mag geheven worden. Of de taks in dat geval van toepassing is, hangt af van het land waar u woont. Indien u woonachtig bent in een land met een “goed” belastingverdrag - dit wil zeggen een verdrag waaruit volgt dat België niet heffingsbevoegd is - kan de taks niet geheven worden.
Er werd een lijst van “goede” landen opgesteld op basis van de dubbelbelastingverdragen die België met de betrokken landen heeft afgesloten. U kan deze lijst terugvinden in bijlage I.
Bent u resident van een land dat niet voorkomt op de lijst dan bent u, ook als u de enige titularis van de rekening bent, in principe aan de taks onderworpen, althans wat uw Belgische effectenrekeningen betreft.
Bijvoorbeeld:
- Een Belgisch resident is titularis van een effectenrekening aangehouden bij een Belgische bank: de taks is van toepassing.
- Een Belgisch resident is titularis van een effectenrekening aangehouden bij een Franse bank: de taks is van toepassing.
- Een Luxemburgs resident is titularis van een effectenrekening aangehouden bij een Franse bank: de taks is niet van toepassing.
- Een Spaans resident (land met een “goed” verdrag) is titularis van een effectenrekening aangehouden bij een Belgische bank: de taks is niet van toepassing.
- Een Frans resident (land met een “slecht” verdrag) is titularis van een effectenrekening aangehouden bij een Belgische bank: de taks is van toepassing.
7. Wie wordt beschouwd als titularis van een effectenrekening?
Zowel de volle eigenaar, blote eigenaar als vruchtgebruiker van een effectenrekening worden als titularis beschouwd. Volmachthouders zijn geen titularissen.
8. Worden de effectenrekeningen die door rechtspersonen worden aangehouden, geviseerd door de taks op effectenrekeningen?
Ja, de effectenrekeningen aangehouden door rechtspersonen worden geviseerd door de jaarlijkse taks op effectenrekeningen.
9. Worden de effectenrekeningen die door een maatschap of feitelijke vereniging worden aangehouden, geviseerd door de taks op effectenrekeningen?
Ja, ook de effectenrekeningen aangehouden door een entiteit zonder rechtspersoonlijkheid worden geviseerd.
10. Worden de effectenrekeningen die door een juridische constructie worden aangehouden, geviseerd door de taks op effectenrekeningen?
In het geval dat de buitenlandse rechtspersoon kwalificeert als een juridische constructie (in de zin van de Kaaimantaks) zal de oprichter of zullen de oprichters beschouwd worden als titularis. Als één van de oprichters Belgisch resident is of is gevestigd in een land waarmee België geen goed dubbelbelastingverdrag heeft afgesloten, zal de taks van toepassing zijn.
II. Berekening
11. Hoe wordt de taks berekend?
De belastbare grondslag voor de taks is de gemiddelde waarde van de belastbare financiële instrumenten gedurende de referentieperiode.
De taks wordt berekend aan de hand van fotomomenten (foto’s). De belastbare waarde op elk fotomoment wordt opgeteld en gedeeld door het aantal foto’s om het gemiddelde voor de referentieperiode te berekenen.
De eerste normale referentieperiode loopt in principe van 26 februari 2021 (= datum van inwerkingtreding van de wet) tot 30 september 2021. De tweede normale referentieperiode zal lopen van 1 oktober 2021 tot 30 september 2022. Voor de daaropvolgende normale referentieperiodes is eveneens voorzien dat zij op jaarbasis (1 oktober tot 30 september) verder zullen lopen.
Iedere referentieperiode heeft telkens 4 vaste fotomomenten: 31/12, 31/03, 30/06, 30/09.
Enkeltijdens de eerste referentieperiode zijn er 3 foto’s voorzien: op 31/03/2021, 30/06/2021 en 30/09/2021.
📷 Een foto wordt telkens genomen op het einde van de dag.
Het openen of sluiten van een effectenrekening brengt geen bijkomend referentietijdstip tot stand, maar leidt wel tot het afsluiten van de referentieperiode en het debiteren van de taks.
Naast de normale referentieperiode kan een referentieperiode inderdaad ook vervroegd eindigen waardoor de taks vervroegd verschuldigd wordt. Dit is het geval bij de sluiting van een rekening en bij een verhuis naar het buitenland indien ten gevolge hiervan geen enkele Belgische resident of resident met “slecht” belastingverdrag nog titularis is.
Bijvoorbeeld:
Een Belgisch resident is titularis van een effectenrekening met een waarde van 1 560 000 euro op 31 maart 2021, 1 670 000 euro op 30 juni 2021 en 1 340 000 euro op 30 september 2021.De gemiddelde waarde van de effectenrekening bedraagt voor deze referentieperiode (lopende van 26 februari tot en met 30 september 2021) 1 523 333,33 euro. De taks bedraagt 2 285 euro (1 523 333,33 euro x 0,15).
12. Hoe worden de belastbare effecten gewaardeerd?
- Voor beursgenoteerde effecten wordt gekeken naar de slotkoers op datum van elk fotomoment of de slotkoers van de voorgaande dag in het geval dat er op een bepaald referentietijdstip geen notering is.
- Voor niet-beurgenoteerde gemeenschappelijke beleggingsfondsen of beleggingsvennootschappen wordt gekeken naar de laatst publiekelijk beschikbare netto-inventariswaarde.
- Voor andere niet-beursgenoteerde effecten kijkt men achtereenvolgens naar de MiFID-waardering, de laatst publiekelijk beschikbare marktwaarde of de naar best vermogen geschatte waarde.
13. U sluit een rekening af. Wordt de taks dan toch voor een volledig jaar berekend?
Ja, er wordt niet gekeken naar het aantal dagen dat u een effectenrekening hebt aangehouden om de taks te berekenen. De taks wordt dus niet pro rata temporis berekend. Door de afsluiting zal er met een verkorte referentieperiode worden gewerkt. Er wordt gekeken naar het aantal fotomomenten voor de afsluiting van de rekening. De verschuldigde taks zal berekend worden over het gemiddelde van deze fotomomenten.
Bijvoorbeeld:
- Een Belgisch resident is titularis van een effectenrekening sinds 20 december 2020 en sluit zijn effectenrekening af op 15 juli 2021. In dit geval eindigt de (speciale) referentieperiode op 15 juli 2021.
- Vervolgens is de taks verschuldigd op 16 juli 2021.
- Voor de berekening van de gemiddelde waarde van de belastbare financiële instrumenten, zullen enkel de foto’s van 31 maart en 30 juni 2021 in rekening genomen worden.
14. U verhuist naar het buitenland waardoor de effectenrekening niet langer aangehouden wordt door een Belgisch inwoner. Hoe wordt de taks berekend?
Bent u door uw verhuis geen Belgisch resident meer, maar wel nog titularis van één of meerdere Belgische effectenrekeningen, dan moet er gekeken worden naar het land waarnaar u verhuisd bent. Betreft het een land met een goed verdrag dan kan België de taks niet langer inhouden en ontstaat er een verkorte referentieperiode. Betreft het daarentegen een land met een slecht of geen verdrag dan zal de taks op uw Belgische effectenrekeningen verschuldigd blijven.
Bijvoorbeeld:
Een Belgisch resident is de enige titularis van een effectenrekening sinds 1 maart 2021. Op 7 juli 2021 verhuist hij naar Nederland (land met een goed verdrag). In dit geval eindigt de (speciale) referentieperiode op 7 juli 2021. Vervolgens is de taks verschuldigd op 8 juli 2021.
Voor de berekening van de gemiddelde waarde van de belastbare financiële instrumenten, zullen enkel de foto’s van 31 maart en 30 juni 2021 in rekening genomen worden.
Indien u België verlaat of wanneer u zich in België komt vestigen is het steeds aangewezen om de bank hierover zo snel mogelijk te informeren.
15. Moet het aandeel van de (co)titularissen op een effectenrekening bepaald worden?
Neen. Voor de berekening van de taks wordt geen rekening gehouden met het aantal titularissen. Elke effectenrekening wordt beschouwd als aparte basis op dewelke de taks potentieel verschuldigd is als de wettelijke voorwaarden voldaan zijn.
Bijvoorbeeld:
- Drie Belgische residenten zijn co-titularis in onverdeeldheid van een effectenrekening met een gemiddelde waarde van 1 800 00 euro. Er zal een taks van 2 700 euro verschuldigd zijn op de rekening.
16. Wat in geval van overlijden van een (co)titularis?
De taks is hoe dan ook enkel van toepassing wanneer de gemiddelde waarde van de belaste effecten op een effectenrekening gelijk is aan of groter is dan 1 000 000 euro. Bijgevolg heeft het overlijden van een (co)titularis geen enkele impact als de gemiddelde waarde van de belastbare effecten op de effectenrekening deze vermogensdrempel overschrijden.
III. Inhouding, aangifte en betaling
17. Wie betaalt de taks ?
Voor de Belgische effectenrekeningen voeren de Belgische banken de inhouding, aangifte en betaling van de taks uit. De ingehouden taks wordt anoniem doorgestort naar de Belgische fiscus. U ontvangt van de bank een brief die u hierover informeert. Wat deze effectenrekeningen betreft hoeft u bijgevolg geen verdere actie te ondernemen voor de aangifte en betaling.
Opgelet: voor bepaalde rekeningen (bijvoorbeeld rekeningen aangehouden door verzekeringsinstellingen of rekeningen waarvan de bank niet weet dat deze door juridische constructies worden aangehouden) zal de bank de taks niet automatisch inhouden.
Wanneer de bank de taks niet heeft ingehouden dan dient u als titularis van de effectenrekening de nodige formaliteiten in orde te maken en de taks zelf te voldoen.
Voor effectenrekeningen aangehouden bij buitenlandse banken kan de buitenlandse bank de taks inhouden, aangeven en betalen. U dient hiervan wel een bewijs te kunnen voorleggen aan de Belgische administratie. Informeer u dus best bij de buitenlandse financiële instelling in kwestie.
Indien de buitenlandse bank de taks niet inhoudt, moeten de formaliteiten alsook de betaling van de taks uitgevoerd worden door de titularis(sen) van de effectenrekening. Als een effectenrekening aangehouden wordt door meerdere titularissen, kan elke titularis een aangifte indienen. Elke titularis wordt geacht solidair gehouden te zijn met betrekking tot de betaling van de taks, boetes en intresten.
18. Als de bank de taks inhoudt, van welke rekening wordt de taks dan afgehouden?
De bank houdt de taks altijd af van de rekening waarvan de gemiddelde waarde hoger is dan 1 000 000 euro.
19. Wat indien er onvoldoende cash is op de rekening bij Delen Private Bank om de taks in te houden?
Bedraagt de waarde van de effectenrekening meer dan 1 000 000 euro, maar is er onvoldoende cash aanwezig op uw rekening dan wordt de rekening in beginsel debet gezet en zal dit bedrag moeten worden aangezuiverd.
IV. Antimisbruikbepalingen
20. Welke antimisbruikbepalingen zijn op de taks van toepassing?
– gewijzigd naar aanleiding van arrest Grondwettelijk Hof de dato 27 oktober 2022 -
De wet voorziet in een algemene antimisbruikbepaling die betrekking heeft op alle taksen in het Wetboek diverse rechten en taksen.
21. Wat is het toepassingsgebied van de specifieke antimisbruikbepaling?
– geschrapt naar aanleiding van arrest Grondwettelijk Hof de dato 27 oktober 2022 –
22. Wat is het gevolg van de toepassing van de specifieke antimisbruikbepaling?
– geschrapt naar aanleiding van arrest Grondwettelijk Hof de dato 27 oktober 2022 –
23. Wat is het toepassingsgebied van de algemene antimisbruikbepaling?
De algemene antimisbruikbepaling kan van toepassing zijn op alle mogelijke handelingen waarvan de Administratie kan aantonen dat er sprake is van fiscaal misbruik.
Er is een vermoeden van fiscaal misbruik wanneer u handelingen verricht die ervoor zorgen dat u buiten het toepassingsgebied van de taks op effectenrekeningen blijft. Dit vermoeden is echter weerlegbaar. Indien er grondige andere redenen waren om de geviseerde handeling uit te voeren, zal de antimisbruikbepaling geen toepassing vinden.
24. Wat is het gevolg van de toepassing van de algemene antimisbruikbepaling?
Wanneer de fiscus van mening is dat er fiscaal misbruik is en u er niet in slaagt om het tegenbewijs te leveren, wordt de verrichting onderworpen aan de heffing overeenkomstig de doelstelling van de wet alsof het misbruik niet heeft plaatsgevonden.
V. Teruggave
25. Kan er teruggave gevraagd worden van de te veel betaalde taks?
De taks wordt teruggegeven wanneer een bedrag werd betaald dat hoger is dan het verschuldigde bedrag.
De vraag tot teruggave wordt ingediend door diegene die meer taks betaald heeft dan wettelijk verschuldigd was of voor wiens rekening meer taks werd betaald dan wettelijk verschuldigd was (d.w.z. de titularis).